હિમાંશુ કૌશિક, અમદાવાદઃ દેશને આઝાદી મળી ત્યારથી અત્યાર સુધી કરવામાં આવેલ વસ્તિગણતરીમાં જાતિ દર મામલે ગુજરાતની સ્થિતિ આટલી બદતર ક્યારેય જોવા મળી નહોતી જેટલી છેલ્લી વસ્તિ ગણતરી 2011 દરમિયાન જોવા મળી. દેશમાં આઝાદી બાદ સૌથી પહેલી વસ્તિ ગણતરી 1951માં કરવામાં આવી હતી. ત્યારે ગુજરાતમાં પ્રતિ 1000 પુરુષે 952 સ્ત્રીઓ હતી જેની સામે 2011માં આ આંકડો 3.46% જેટલો નીચે સરકીને હાલ ગુજરાતમાં પ્રતિ 1000 પુરુષે 919 મહિલાઓ થઈ ગયો છે.
ગુજરાતમાં સ્ત્રી અને પુરુષ જાતિદર અંગે સૌથી ખરાબ સ્થિતિ બાળકોના જાતિદરમાં જોવા મલી રહી છે. જેમાં 0-6 વર્ષના બાળકોમાં પ્રતિ 1000 છોકરાએ 890 છોકરી છે. રજિસ્ટ્રાર જનરલ ઓફ ઇન્ડિયાના અહેવાલ ‘વર્ષ અનુસાર, રાજ્ય અનુસાર જાતિદર’ જેમાં ભારતની આઝાદી બાદની વસ્તિ ગણતરીના આધારે ક્યા રાજ્યોમાં પુરુષ અને સ્ત્રીના જાતિદરની વિષમતા જોવા મળી છે તેનો અહેવાલ છે. જેમાં ત્રણ જ રાજ્યો એવા છે જ્યાં વર્ષ 2001થી 2011 દરમિયાન સરેરાશ સેક્સ રેશિયો ખરાબ રહ્યો હોય. આ ત્રણ પૈકી બીજા બે રાજ્યો બિહાર અને જમ્મુ કાશ્મીર છે.
2001ની સરખામણીએ જોવામાં આવે તો ગુજરાતમાં 2011માં જાતિદરમાં 0.08%નો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો છે. જ્યારે બિહારમાં 0.12% અને જમ્મુ કાશ્મીરમાં 0.39% જોવા મળ્યો છે. ગુજરાતમાં ઓવરલઓલ સ્ત્રી-પુરુષ જાતિદર ખાસ કરીને 1992 પછી સડસડાટ નીચે જઈ રહ્યો છે.
રાષ્ટ્રિય સ્તરના અહેવાલ મુજબ સમગ્ર ભારતની વાત કરવામાં આવે તો ગ્રામ્ય અને શહેરી બંને વિસ્તારોમાં સ્ત્રી પુરુષ જાતિદરમાં વધારો થયો છે. 2001માં પ્રતિ 1000 પુરુષે 945 મહિલાની સરખામણીએ 2011માં પ્રતિ 1000 પુરુષે 947 મહિલા નોંધવામાં આવી છે. ગુજરાત યુનિવર્સિટીના સમાજશાસ્ત્રી ગૌરાંગ જાનીએ જણાવ્યું કે ગુજરાતમાં જોવા મળતી જાતિદર વિષમતા સીધી જ ગર્લ ચાઇલ્ડના જન્મદર સાથે સંકાળાયેલ છે. જેથી રાજ્ય સરકારે અને અન્ય સામાજીક સંસ્થાઓએ સમાજમાં જનજાગૃતિ માટે અનેક કાર્યક્રમો નિરંતર કરતા રહેવાની જરુર છે.
from Page Array – I Am Gujarat https://ift.tt/2z7f2vV
No comments:
Post a Comment